Η Ναταλία Μελά με 25 μικρά γλυπτά στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης στο Ηράκλειο έως τις 10/3
ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗΣ ΜΕΧΡΙ 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018
"Αλλά πόσο εδώ η ένταση της έκφρασης έχει προχωρήσει σε σχέση με τα παλαιότερα, επάνω στο ίδιο θέμα, έργα της. Συντρέχει άραγε στο αποτέλεσμα τούτο κι η νέα ύλη της μίμησης που χρησιμοποίησε στο έργο τούτο η γλύπτρια εκτός από του νου και της ψυχής την ωρίμανση;"
(Από το πολύπτυχο της έκθεσης: Ο Δημήτρης Πικιώνης για τη Ναταλία Μελά-Κωνσταντινίδη το 1963)
Στα εγκαίνια της έκθεσης στις 14 Φεβρουαρίου, η γλύπτρια κοίταζε αχόρταγα τους ανθρώπους, άκουγε με αγνό ενδιαφέρον ότι ειπώθηκε και, χαμογελούσε γεμάτη καλοσύνη και ζωντάνια. Η Ναταλία (ή Νάτα) Μελά, ετών 95, με εβδομηνταπεντάχρονη πορεία στην ελληνική σύγχρονη γλυπτική τέχνη!
Εγγονή των Παύλου Μελά και Ναταλίας Δραγούμη και του Ιωάννη Πεσμαζόγλου, μεγάλωσε σε μεγαλοαστικό περιβάλλον της Αθήνας και, πνεύμα αντισυμβατικό κι ανήσυχο, φοίτησε στην ΑΣΚΤ κατά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο. Ξεκινώντας από το μετά-Ροντέν περιβάλλον των σπουδών της, συνεργάστηκε επαγγελματικά με τον Δ.Πικιώνη , επηρεάστηκε από την αφηρημένη τέχνη, παντρεύτηκε τον κορυφαίο Έλληνα αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, εξειδικεύτηκε στην οξυγονοκόλληση και δημιούργησε, με την τεχνική του assemblage (συναρμολόγηση), γλυπτά με ready-made μεταλλικά εξαρτήματα (εργαλεία, σιδηρικά κ.α).
Η Μελά προσπέρασε την αφηρημένη τέχνη γιατί θέλησε να παραμείνει "θεματική". Τα γλυπτά της, λίγα χαρακτηριστικά και μικρής κλίμακας εκ των οποίων παρουσιάζονται σε αυτή την έκθεση, είναι ζώα, πουλιά, πολεμιστές, ήρωες, ανθρώπινες φιγούρες μεταλλικής ή χάρτινης (τα πιο πρόσφατα) σύνθεσης, σε διαρκή κι αυτάρκη συνομιλία με το περιβάλλον και το κοινό τους.
Στην έκθεση "25 γλυπτά", την επιλογή των συγκεκριμένων έργων και την καλλιτεχνική επιμέλεια έκανε η κόρη της, Αλεξάνδρα Τσουκαλά. Τα γλυπτά τοποθετήθηκαν εντός της μόνιμης συλλογής του Ιστορικού Μουσείου, στις αίθουσες ανάμεσα σε βυζαντινά και ενετικά εκθέματα. Τα σύγχρονα έργα, μεταλλικά και χάρτινα "συναρμολογήματα", δεν αναγράφουν τη χρονολογία δημιουργίας τους κι αντιπαραβάλλονται στην έκθεση των λίθινων και μαρμάρινων ιστορικών κομματιών. Χαρούμενα και παιχνιδιάρικα γλυπτά, προκαλούν θαυμασμό με την αμεσότητα και την αφαιρετικότητα τους και καταδεικνύουν χειροπιαστά την οξυδέρκεια και την έμπνευση της δημιουργού τους.
Η Ναταλία Μελά, μετά τη μεγάλη αναδρομική της έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη το 2008, στράφηκε στην αναζήτηση νέων υλικών για το έργο της ώστε η χρήση τους να τη διευκολύνει στη δουλειά της. Έτσι "ανακάλυψε" το χαρτί, πειραματίστηκε με την ευκολία και τη δυναμική του και, κατάφερε κι αυτό να το "λαξεύσει" καινούρια γλυπτά της. "Χάρτινα" (πτηνά και κοκόρια) τα ονομάζει η δημιουργός και στην έκθεση καταλαμβάνουν περίοπτη θέση και τυγχάνουν ιδιαίτερου θαυμασμού από το κοινό.
Η Ναταλία Μελά το γένος Πεσμαζόγλου, σύζυγος Κωνσταντινίδη, θα μπορούσε να παραμείνει η καλή κόρη της εύπορης οικογένειας και η σοβαρή σύζυγος του επιφανούς άνδρα. Αλλά επέλεξε να γίνει η Νάτα Μελά, ν¨αλλάξει τους κανόνες της μοίρας και να αποτελέσει μια από τις σπουδαιότερες Ελληνίδες γλύπτριες, με έργο αρκούντως πρωτοποριακό και ρηξικέλευθο. Αυτό θα μπορούσε περίτρανα να το επιβεβαιώσει "Το τρελό κατσίκι" και οι κόκορες της που μας προεξοφλούν ότι, ο καλλιτεχνικός δρόμος και οι πειραματισμοί της γλύπτριας ούτε βρίσκονται στη δύση τους, ούτε καν έχουν ολοκληρωθεί.
Η νεαρή Μελά αποφοίτησε το 1946 από την ΑΣΚΤ λαμβάνοντας το Α' βραβείο γυμνού. Η γηραιά κυρία Μελά έχει το βλέμμα και την ψυχή μικρού παιδιού και, η λαχτάρα της για ζωή και χαρά αποτυπώνεται ακόμα πιο έκδηλα στα σύγχρονα γλυπτά της. Πνεύμα ρωμαλέο (Ταύρος), ψυχή νεανική (Κορίτσι), ιδιοσυγκρασία ανεξάρτητη (Κατσίκι), μαχητική (Πολεμιστές), χαρακτήρας αισιόδοξος (Κόκορας)!
|
Τράγος (χάλυβας) |
|
Κίσσα (χαρτί) |
|
Παγόνι (χάλυβας) |
|
Κόκορες (χαρτί) |
|
Τρελό κατσίκι (χάλυβας) |
|
Κόκορας (ορείχαλκος) |
|
Κοπέλα & Κορίτσι (χάλυβας) |
|
Ταύρος (ορείχαλκος) |
25 small sculptures by Natalia Mela at the Historical Museum of Crete in Heraklion until 10/3
The exhibition is extended until the end of June 2018
Natalia Mela (born 1923) has an over 70 years great route in the Greek history of contemporary sculpture. Member of a historic family, she overturned her destiny and studied at the School of Fine Arts in Athens during the second world war.
She went from her studies of the after-Rodin influence period in sculpture to the acquaintance with the abstract art movements and, after having married the prominent Greek architect Aris Constantinides, she learned the welding technique and started creating her own style of assemblages from ready-made metallic parts, tools etc.
After her large retrospective exhibition at the Benaki Museum in Athens ten years ago (2008), the sculptress turned to easier-to-use materials. She experimented with paper and creates since animal shaped sculptures of great imagination and craft.
In this exhibition, 25 assemblage sculptures of metallic and paper origin are placed in juxtaposition with the stone and marble historic exhibits of the Byzantine and Venetian Cretan eras. The contemporary works bear no date of creation on their titlesand are on direct communication with their surroundings and audience.
25 small sculptures of the great Greek sculptress Natalia Mela stand equally in the Historical Museum's halls and trigger admiration and delight to the young and the elder.
|
Achaeans (steel) |
|
Bird (steel) |
|
Roosters (stainless steel) |
|
Warrior (steel) |