Ω Πορτραίτα! Ο Σωκράτης Γιοσμάς στο Ηράκλειο

Η έκθεση "Πορτραίτα" του Σ. Γιοσμά
στο Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου 

Η έκθεση που φιλοξενεί στον παρόντα χρόνο το ενεργητικότατο Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου και ο ακούραστος Κωστής Σχιζάκης ανήκει στον εκ Θεσσαλονίκης ζωγράφο Σωκράτη Γιοσμά και παρουσιάζει στο κοινό περίφημα πορτραίτα, κατά κύριο λόγο, παιδιών.

Λάδι σε καμβά, χρώμα δουλεμένο με ιδιαίτερη τεχνική που συχνά "ξεφλουδίζει" πάνω στο πρόσωπο και αποκαλύπτει τη θνητότητα του. Μάτια σαγηνευτικά με βλέμμα ανελέητα θλιμμένο και τρυφερό ταυτόχρονα. Ανάμεσα σε τόσα διαπεραστικά ζευγάρια ματιών νιώθεις εσύ το έκθεμα, κρατάς μία σεβαστική απόσταση για να μην προσβάλλεις την υπόσταση του προσώπου που εκτίθεται.....

Κάποια πορτραίτα είναι περισσότερο εντυπωσιακά από άλλα, ίσως κάποια πρόσωπα ενέπνευσαν περισσότερο τον καλλιτέχνη για να αποδώσει σε αυτά επίσης μία ιδιαίτερη εσωτερικότητα. Αυτά τα πορτραίτα "εκπέμπουν" φως!

Στα πορτραίτα του Σωκράτη Γιοσμά το χρώμα υποτάσσεται στην τεχνική και στη φόρμα. Η "σκοτεινότητα" τους προσθέτει σε σκέψη και ονειροπόληση καθώς τα κοιτάς. Είναι εικόνες που προσκαλούν την ενδοσκόπηση, δεν είναι σε καμία περίπτωση απλή απεικόνιση.

Στους φιλότεχνους που έχουν μία αδυναμία στις προσωπογραφίες συνιστώ την επίσκεψη στην έκθεση ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ ως επιβεβλημένη. Γιατί "τα μάτια δεν μπορούν να κρύψουν ποτέ την αλήθεια" της ψυχής .....

Κάθε καθημερινή απόγευμα από τις 6 έως τις 8 μ.μ. στο Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου και μέχρι τις 6 Φεβρουαρίου.

      

 

AGNELLI, MATISSE και Κινηματογράφος- Τορίνο, Ιταλία

Καλλιτεχνική ανασκόπηση 2016: Μέρος Β΄

Ότι με εντυπωσίασε στην πολιτιστική Μεσευρώπη το 2016

PINACOTECA AGNELLI TURIN.IT

Στο Τορίνο του ιταλικού Βορρά βρέθηκα τον Απρίλιο του 2016 για ένα επιστημονικό συνέδριο. Το συνέδριο λάμβανε χώρα στο ιστορικό βιομηχανικό συγκρότημα Lingotto, το πρώτο αστικό εργοστάσιο αυτοκινήτων της FIAT, μέσα στο οποίο βρίσκεται σήμερα η Πινακοθήκη Giovanni & Marella Agnelli, ένα αρχιτεκτονικό τοπόσημο του Renzo Piano.  

Το "Scrigno" (σεντούκι θησαυρού) του Ιταλού αρχιτέκτονα Renzo Piano

Το "σκρίνιο", που δεσπόζει στην οροφή του πρώην βιομηχανικού συγκροτήματος και βρίσκεται εντός της περίφημης πίστας δοκιμών οχημάτων, στεγάζει μόνιμα 25 αριστουργήματα (23 πίνακες και 2 γλυπτά) της ιδιωτικής συλλογής της Πινακοθήκης Agnelli, τα οποία χρονολογούνται από τον 18ο έως τα μέσα του 20ου αιώνα και περιλαμβάνουν από πίνακες της Βενετίας του A.Canal και της Δρέσδης του B.Bellotto μέχρι 7 μοναδικούς πίνακες του Matisse.   
Η επίσκεψη στην Πινακοθήκη είναι σύντομη αλλά συναρπαστική γιατί αντικρύζεις κλασσικά έργα τέχνης που γνωρίζεις από κούνιας αλλά επίσης γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο έχεις πρόσβαση στην ταράτσα του συγκροτήματος και την πίστα δοκιμών εκεί!
(Η φωτογράφηση απαγορεύεται σε όλους τους χώρους της Πινακοθήκης...)

Η πίστα δοκιμών οχημάτων στην οροφή του Lingotto complex

 

PALAZZO CHIABLESE

Μια σπουδαία έκθεση, υπόδειγμα εικαστικής επιμέλειας από το Εθνικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης- Κέντρο Pompidou, που ανακαλύψαμε τυχαία στο ιστορικό κέντρο της πόλης στο Palazzo Chiablesse "Matisse and his time" (Ο Matisse και η εποχή του).

Ένας φόρος τιμής στον ιδρυτή του Φωβισμού με την έκθεση 50 έργων του, σε 10 ενότητες, σε συνέργεια και αντιπαραβολή με 47 ακόμα έργα καλλιτεχνών που δημιούργησαν την ίδια περίοδο του πρώτου μισού του 20ου αιώνα στο Παρίσι. Picasso, Renoir, Bonnard, Modigliani, Miro, Derain , Braque κ.α. με κοινό παρανομαστή το πνεύμα του χρόνου (Zeitgeist) σε μία εποχή που γέννησε όλα τα ιστορικά πρωτοποριακά ρεύματα τέχνης.
Το στήσιμο της έκθεσης υπήρξε αριστοτεχνικό καθώς έκανε ποικιλοτρόπως αντιληπτή τόσο την καλλιτεχνική εξέλιξη του Henri Matisse (b.1869 - d.1954) καθ' όλη τη δημιουργική του πορεία όσο και την αλληλεπίδραση μεταξύ των σύγχρονων του καλλιτεχνών, δίνοντας στους επισκέπτες σταδιακά τη δυνατότητα της οπτικής σύγκρισης θεμάτων, μέσων, τεχνοτροπίας και αντίληψης.

Henri Matisse. L’Algérienne, 1909. Oil on canvas. Collection Centre Pompidou, Paris. MNAM-CCI. Legs du Victomte Guy de Cholet aux Musées nationaux, 1916, 2009. AM 2009-214. © 2015 Succession H. Matisse/Artists Rights Society (ARS), NY

Henri Matisse. Lorette à la tasse de café, 1917. Oil on canvas. Collection Centre Pompidou, Paris. MNAM-CCI. Gift, 2001. AM 2001-214. © 2015 Succession H. Matisse/Artists Rights Society (ARS), NY. Photograph © Centre Pompidou, MNAM-CCI/Phillippe Migeat/Dist. RMN-GP

Pablo Picasso. Femme couchée sur un divan bleu, 1960. Oil on canvas. Collection Centre Pompidou, Paris. MNAM-CCI. Gift of Louise and Michel Leiris, 1984. AM 1984-639. © 2015 Estate of Pablo Picasso/Artists Rights Society (ARS), NY. Photograph © Centre Pompidou, MNAM-CCI/Service de la documentation photographique du MNAM/Dist. RMN-GP

Amedeo Modigliani. Portrait de Dédie, ca. 1918. Oil on canvas. Collection Centre Pompidou, Paris. MNAM-CCI. Gift of M. and Mme André Lefèvre, 1952. AM 3974 P. Photograph © Centre Pompidou, MNAM-CCI/Service de la documentation photographique du MNAM/Dist. RMN-GP

MUSEO NAZIONALE DEL CINEMA TURIN.IT

Το Εθνικό Μουσείο Κινηματογράφου του Τορίνο στεγάζεται στο ιστορικό εμβληματικό κτίριο Mole Antonelliana και αποτελεί, από κάθε άποψη, μια επιβεβλημένη επίσκεψη γιατί απλά είναι συναρπαστικό!

Η ιστορία της 7ης Τέχνης, από τις πρόδρομες μορφές της τεχνικής καταγραφής της κίνησης και της οπτικοποίησής της μέχρι τον σύγχρονο τεχνολογικά κινηματογράφο, ξεδιπλώνεται επιδεικνύοντας ένα πολύ πλούσιο υλικό μέσα στο Mole Antonelliana, το κτίριο σύμβολο της πόλης. Καθώς η κατασκευή του ξεκίνησε το 1863 με σκοπό να αποτελέσει την εβραϊκή Συναγωγή (το 1878 εξαγοράστηκε από το Δήμο και η ανέγερση του ολοκληρώθηκε το 1889), διαθέτει έναν φαντασμαγορικό θόλο ύψους 167,5 μέτρων, μέσα στον οποίο λειτουργεί τροχαλία ανύψωσης που μεταφέρει τους επισκέπτες με ανελκυστήρα στη στέγη!

Οι συλλογές του Μουσείου διαχωρίζονται σε δύο βασικές ενότητες: (1) Προ-κινηματογράφος & πρώιμη φωτογραφία και (2) Ιστορία του κινηματογράφου.

  

 

Εκτός των ιστορικών στοιχείων και εκθεμάτων, υπάρχει αφθονία φωτογραφικού και εποπτικού υλικού, συλλογή αφισών, διεξαγωγή προβολών και μικρές σκηνογραφίες από ταινίες του ιταλικού και παγκόσμιου κινηματογράφου.

Κάτω από τον θόλο, στο κεντρικό τμήμα του Μουσείου, δεκάδες ανακλινόμενες πολυθρόνες κινηματογράφου υποδέχονται το πολυπληθές κοινό των επισκεπτών για να το ταξιδέψουν από δύο διαφορετικές οθόνες στον μαγικό κόσμο της κινούμενης εικόνας! Οφείλω να ομολογήσω ότι ένιωσα δέος και συγκίνηση, ειδικά όταν αντίκρυσα σκηνές από το πολυαγαπημένο Cinema Paradiso!!! Είναι ένα καταπληκτικό μουσείο που το συνιστώ ανεπιφύλακτα στους λάτρεις της έβδομης Τέχνης.....

 

Από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, δύο αιώνες νεοελληνική τέχνη.

Πρώτη παρουσίαση της συλλογής του Τελλόγλειου Ιδρύματος στη πρωτεύουσα. 

Δύο αιώνες περίπου μετρά το νέο ελληνικό κράτος, τόσα και τα χρόνια της νεοελληνικής τέχνης. Σε αυτό το σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα για την ιστορία της τέχνης στη νεότερη Ελλάδα, πολυάριθμοι είναι οι σπουδαίοι Έλληνες δημιουργοί και ακόμα περισσότερα τα έργα τους.  

Αυτή είναι και η σημαντικότερη, ίσως, προσφορά της πρώτης παρουσίασης της συλλογής του Τελλόγλειου Ιδρύματος στην Αθήνα, η δυνατότητα που δίνει στο κοινό της πρωτεύουσας, εν έτει 2016, να ταξιδέψει στην ελληνική τεχνη του 19ου και 20ου αιώνα βολτάροντας ανάμεσα σε αντιπροσωπευτικά έργα της συγκεκριμένης περιόδου, θαυμάζοντας και παρατηρώντας επιλεγμένα αριστουργήματα από το σύνολο των 7.000 έργων-τέχνης που απαρτίζουν το σύνολο της συλλογής που δώρισε  η Αλίκη Τέλλογλου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τη μοναδική συλλογή που ανήκει σε Πανεπιστημιακό Ίδρυμα στην Ελλάδα.

Το ταξίδι στη πορεία της νέας ελληνικής τέχνης, στο διάλογο που αναπτύχθηκε ανάμεσα στους Έλληνες δημιουργούς και στις επιρροές που δέχθηκαν από ξένους, σύγχρονους τους, καλλιτέχνες,  ξεκινά λίγο μετά την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους, στο β' μισό του 19ου αιώνα, με τους πίνακες, μεταξύ άλλων, των  Ιωάννη Αλταμούρα, Νικόλαου Γύζη, Νικόλαου Λύτρα, Περικλή Πανταζή, τις θαλασσογραφίες του Κωνσταντίνου Βολανάκη, συνεχίζεται με τα έργα των Κωνσταντίνου Παρθένη, Φώτη Κόντογλου, Νίκου Εγγονόπουλου, Γιάννη Τσαρούχη και όχι μόνο, και καταλήγει στην εκπνοή του 20ου αιώνα με έργα του Νίκου-Γαβριήλ Πεντζίκη, του Πάνου Βαλσαμάκη, του Διαμαντή Διαμαντόπουλου, της Όπη Ζούνη, του Δημήτρη Μυταρά και τόσων άλλων αξιόλογων δημιουργών.

Νικόλαος Γύζης, "Προφίλ Κοριτσιού (Ιφιγένεια)" 

Κωνσταντίνος Βολανάκης, "Ιστιοφόρα"

              

Εμμανουήλα Ζαϊρης, "Οι Ψαράδες" 

Νικόλαος Γύζης "Το φανάρι"

Βικέντιος Μπακατσιαμπης, "Η Τσιγγάνα"

           

Λουκάς Γεραλής "Νεκρή Φύση με κεράσια"

"Η Εξομολόγηση"

Περικλής Πανταζής, "Το παιδάκι με τη κούκλα"

Τμήμα της έκθεσης.

Έργα του Φώτη Κόντογλου.

 

Νικόλαος Λύτρας "Αυτοπροσωπογραφία"

Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης "Τοπίο"

  

Τμήμα της έκθεσης.

Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης, "Ζευγάρι"

Γαβριέλλα Σίμωση, "Αθηνά"

Τμήμα της έκθεσης.

Τμήμα της έκθεσης.

\

Τμήμα της έκθεσης, μπροστά έργο του Δ.Μυταρά.

                

Γιάννης Γαϊτης

Έργο του Γιάννη Γιαϊτη.

Διαμαντής Διαμαντόπουλος, "Εργάτες"

Ευάγγελος Φαεινός, "Μορφή-Υψικάμινος"

     Νίκος Εγγονόπουλος, "Οι Αδιάφθοροι"

Κυριάκος Καμπαδάκης, "Ζευγάρι"

Η έκθεση φιλοξενείται στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη στην Αθήνα έως 5 Φεβρουαρίου 2017. Να πάτε! 

Μουσείο LUDWIG- Κολωνία, Γερμανία

Καλλιτεχνική ανασκόπηση 2016: Μέρος Α΄

Ότι με εντυπωσίασε στην πολιτιστική Μεσευρώπη το 2016

MUSEUM LUDWIG KOELN.DE

Ακριβώς πριν ένα χρόνο, η δουλειά με πήγε στη γερμανική Κολωνία. Ο χρόνος ήταν ασφυκτικά περιορισμένος και είχα μόνο μία και μοναδική ευκαιρία για να επισκεφθώ τροχάδην ένα πολιτιστικό αξιοθέατο. Νομίζω ότι είχα διαβάσει στο περιοδικό της Lufthansa στο αεροπλάνο για την έκθεση της κορυφαίας Αμερικανίδας ζωγράφου του αφηρημένου εξπρεσιονισμού Joan Mitchell (b.1925-d.1992) στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Ludwig και αποφάσισα ότι αυτό θα ήταν η επιλογή μου!  

  Το Μουσείο Ludwig βρίσκεται στο ιστορικό  κέντρο της πόλης, ανάμεσα στον Καθεδρικό ναό  και  τις όχθες του Ρήνου.

 Στεγάζει σπουδαία έργα τέχνης όλων των  καλλιτεχνικών ρευμάτων του 20ου αιώνα και  των σύγχρονων εικαστικών τεχνών ενώ διαθέτει την τρίτη  μεγαλύτερη συλλογή έργων του Picasso  παγκοσμίως. 

Η περιοδική έκθεση της Αμερικανίδας JOAN MITCHELL "Retrospective. Her life and paintings" αποτέλεσε μία άριστη αφορμή για την επίσκεψη μου σε ένα καταπληκτικό και πολύ πλούσιο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης.

 Περίπου 30 πίνακες, από τη δεκαετία του 1950 έως τα τελευταία δημιουργικά χρόνια στη Γαλλία της ζωγράφου και χαράκτριας Joan Mitchell, καθώς και αρχειακό υλικό από το MoMA N.Y, το Centre Pompidou στο Παρίσι, το Ίδρυμα J.Mitchell καθώς και ιδιωτικές συλλογές εκτείθονταν με έναν μοναδικό τρόπο που εκθείαζε την ποιητικότητα του αφηρημένου εξπρεσιονισμού σε ένα περιβάλλον κατάληλο για στοχασμό και περίσκεψη.   

  Η μόνιμη συλλογή του Museum Ludwig απαρτίζεται από ένα πολύ μεγάλο αριθμό έργων (πίνακες, γλυπτά, εγκαταστάσεις, βίντεο κ.α.) όλων των πρωτοποριακών, avant-garde καλλιτεχνικών ρευμάτων του προηγούμενου αιώνα: κλασσικός μοντερνισμός και εξπρεσιονισμός, Γερμανοί εξπρεσιονιστές (που διώχτηκαν από το ναζιστικό καθεστώς ως "εκφυλιστές"), ποπ-αρτ, ρωσική πρωτοπορία και μία πλούσια συλλογή με Picasso. Τα πιο σύγχρονα αποκτήματα του Μουσείου από τις μοντέρνες τέχνες, ποικίλων μέσων, μορφών και απόψεων, είναι εξίσου αξιοθαύμαστα με τα προηγούμενα.